Dit is de eerste blog in een serie van vier rond de perikelen van de (dreigende) kerkscheuring in de Noorderkerk te Spakenburg.
Eind december. Een tijd van terugkijken, want het jaar is weer bijna voorbij. Te veel om op te noemen waar ik God dankbaar voor ben. Mijn lieve gezin, fijne familie, goede vrienden. Een fijne kerkelijke gemeente. Recent een hele gave actie van de Stichting Vrienden voor Afrika. Een Glazen Huis op het spuiplein, waar ik aan mee mocht werken. Waar ik na vele jaren weer eens live radio kon maken. Wat was dat gaaf om te doen. En wat een prachtige opbrengst van bijna 50.000 euro.
Toch is niet alles rozengeur en maneschijn. Het leven zit vol barsten. Dankbaar dat ik ben dat we in familie en gezin geen moeilijke dingen hebben meegemaakt, raakt het je toch als je ziet hoeveel ziekte, dood en ellende er om je heen is. En gevolgen van kapotte relaties, die kennen we zelf ook. Je wilt dat liever geheeld zien, maar hoe dan? Zo aan het eind van het jaar denk je dan wel eens, zal ik er volgend jaar nog zijn? Ik weet niet hoelang mijn aardse tijdlijn doorloopt. En hoe zit dat met m’n dierbaren? Als ik voor m’n dierbaren en mezelf bid, gebruik ik vaak ‘het gebed van Jabes’. Hierin vraagt Jabes aan God of Hij hem rijkelijk wil zegenen en wil behoeden voor het kwaad. Niet als een formulegebed, maar als overgave aan God.
Jabes bad tot de God van Israël: 'Zegen mij: maak mijn grondgebied groot en bescherm me tegen het kwaad, zodat ik geen pijn hoef te lijden.' God gaf hem wat hij gevraagd had. (1 Kronieken 4:10)
Het feit dat dit gebed in de Bijbel staat, te midden van een geslachtregister, vind ik opmerkelijk en fascinerend tegelijk. Blijkbaar vond God het nodig om dit gebed in de Bijbel op te nemen. En dat grondgebied dan? Bid ik dan om een groter huis, of meer rijkdom? Ik laat dat ‘grondgebied’ maar gewoon aan God over. Ik laat Hem dat maar voor me invullen.
Een andere kwestie. In de lokale kerkelijke gemeente van Spakenburg-Noord is een tweedeling ontstaan. Ik ben in totaal 28 jaar onderdeel van die Noorderkerk geweest. Wat er nu dreigt, een scheuring, raakt me enorm. Nu er via Twitter allerlei dingen op straat zijn komen te liggen, voel ik me niet meer bezwaard (sorry voor het woord) om er iets over te schrijven.
De kwestie is aan het rollen gekomen door een al langer lopend verschil van visie tussen ds. Wiersma en de kerkenraad. De verschillen bleken onoverbrugbaar, waardoor de predikant nu losgemaakt wordt van de gemeente. Zoiets gaat niet zomaar. Een commissie van buitenaf heeft moeten concluderen dat verdere samenwerking niet meer mogelijk was. Dat is enorm verdrietig voor het gezin Wiersma. Maar ook voor de gemeente. Wat mij raakt in deze kwestie zijn de harde woorden die over en weer, door anderen dan de kerkenraad en predikant, gesproken worden. De kerkenraad wordt uitgemaakt voor farizeeërs en wat niet nog meer. Onterechte verwijten worden gemaakt, ook naar ds. Wiersma toe.
Wat ik het aller moeilijkst vind, is de polarisatie die nu gaande is. Een argument wat ik op Twitter tegen kwam, is dat je een predikant die over Jezus preekt, niet kunt (mag) losmaken. Volgens mij is het daarom niet te doen. Niemand zal twijfelen over de oprechtheid van z’n preken. Het is hem ook niet verboden te preken. Er is een visie-verschil, dat is wat anders.
Naar mijn mening kun je het hardgrondig met elkaar oneens zijn en elkaar toch als broers en zussen blijven zien. Ja, dan kan het gebeuren dat je niet meer met elkaar verder kunt als predikant en gemeente. Dat is intens verdrietig. Maar het is een stuk gebrokenheid waarmee we moeten omgaan. En dan is (een oproep tot) gebed voor het gezin Wiersma niet hypocriet.
Ik las via Twitter een brief van een commissie, die overweegt ‘om te komen tot een manier om het gereformeerde leven voort te kunnen zetten, waarbij er vergevorderde plannen zijn voor eigen diensten’.
Gaan we nu werkelijk het nieuwe jaar gebruiken om de zoveelste kerkscheuring te organiseren? Nota bene hier in Spakenburg waar de kerk krimpt. Hebben we niet van de geschiedenis geleerd? Juist nu er meer toenadering is van de lokale GKV, NGK en ook de PKN. En er ook breder dan dat gekeken wordt. Welk getuigenis gaat er van een scheuring uit?
Jongeren die er geen hout van snappen, kerkstromingen en -verbanden zegt ze niets. Ze snakken naar echtheid. Kunnen ze bij ons terecht met hun vragen en twijfels? Zien we ze staan? Of is het goed als ze één of twee keer per zondag in een kerkbank de dienst uitzitten en voor de rest zien ze ’t maar? Geven wij hen dan niet het laatste zetje richting de uitgang? Als wij ons eigen ‘gereformeerde leventje’ maar op orde hebben…
Of dertigers en veertigers die met hun jonge gezinnen en drukke levens geen aansluiting meer voelen met de kerk. Ze voelen zich steeds meer vervreemd van wat er in de kerk gebeurt, want het sluit voor geen meter meer aan bij hun leefwereld. Zien we ze staan? Luisteren we naar hen? Geven wij hen zo niet zelf het laatste zetje richting Mozaïek033? Ik haast me erbij te zeggen dat ik niets, maar dan ook niets tegen Mozaïek heb. Het feit dat deze gemeente nodig is, dat daar behoefte aan is, is een teken aan de wand. Een spiegel voor ons als traditionele kerk. Het ontstaan en de komst van deze nieuwe gemeente is niet te vergelijken met een gemeente die ontstaat uit een scheuring van de Noorderkerk.
Mag ik een oproep doen? Voorkom een scheuring en ga in gesprek met elkaar. Deel je pijn en luister naar elkaar. Wees het oneens met elkaar. Dat kan en mag, als het rondom het Kruis gebeurt. Daar kun je elkaar tóch aanvaarden.
Samen. In de Naam van Jezus.