Afgelopen zondagavond plaatste ik een stukje op mijn website over de eenwording van twee kerkverbanden. De NGK en ‘mijn’ GKv vormen sinds 1 mei samen de Nederlandse Gereformeerde Kerken. Iets wat mij blij en dankbaar stemt.
Dat niet iedereen enthousiast zou zijn was voor mij geen verassing. Wat me wel verraste was de column van M. van Reenen, predikant van de Hersteld Hervormde Kerk op Urk. Te lezen op de website CVandaag. Boven die column staat zijn foto, vandaar dat ik deze ook bij mijn stukje plaats. In het kort komt het erop neer dat Van Reenen niet blij is met deze fusie, omdat de voorheen ‘strakke’ GKv in zijn ogen is opgeschoven richting de ‘progressieve’ NGK. Hij zet, naar mijn mening, een karikatuur neer van het nieuwe kerkverband. We zijn in zijn ogen te licht, te progressief bevonden. Hij realiseert zich heel goed dat hij roet in het eten gooit bij het ‘feestje’, want dat zegt hij ook in zijn column.
Ik citeer: “Er is een nieuwe vorm van Bijbellezen gekomen. Evolutietheorie? Die is nog niet helemaal aanvaard, maar de meesten doen er niet moeilijk meer over. Vrouw in het ambt: helemaal top. Homoseksuele relaties: een verrijking. Kinderen aan het avondmaal: natuurlijk. Belijdenisgeschriften: niet al te serieus nemen. Preken: niet te lang en niet te scherp. Twee keer per zondag naar de kerk: amper meer van deze tijd. Bij de doop de zonde benoemen: vooral niet te duidelijk. Catechisatie: houd het leuk. Zó gaat men de nieuwe kerk in.”
Als klap op de vuurpijl ‘condoleert’ hij ons.
Iedereen is vrij om te schrijven wat hij of zij wil, ook in een column. Maar als predikant zo afgeven op een kerk via een openbare website? De toon is cynisch. Vol verwijten. Hij mag dit allemaal vinden, tegen bepaalde ontwikkelingen zijn, maar moet dit op deze manier in de publieke ruimte? Als je zo afgeeft op anderen haal je de focus bij jezelf weg en is het risico levensgroot dat je jezelf verheft boven anderen. Maar mijn grootste bezwaar gaat over datgene wat ik tussen de regels door lees. We hebben niet meer het ‘echte Woord’ in onze kerken. We zijn een valse kerk geworden. Als dit zijn overtuiging is, en dan kom ik op een moeilijk punt, komt dit waarschijnlijk voort uit oprechte zorgen. Hij wil de Heer dienen en leven naar Zijn Woord. Maar dat willen wij ook! We komen alleen, via dezelfde Bijbel, tot andere overtuigingen. Maar dat maakt ons geen dwalende broers en zussen, geen valse kerk. Wij geven ons Fundament niet op.
Meneer Van Reenen, zo’n oordeel komt u niet toe! Ik nodig u uit om eens een kerkdienst bij te wonen, of te bekijken op YouTube, van de Maranathakerk in Spakenburg. Bijvoorbeeld deze dienst, met als thema ‘Kerk, waar ben je?’ Hier wordt mij het volle Evangelie op het hart gedrukt. Schurend soms. Confronterend soms. Maar heilzaam. En zo zijn er tal van NGK gemeenten waar dit gebeurd.
Nota bene, u maakt deel uit van een kerkverband dat staat op hetzelfde Fundament, en ons dan zo openbaar afvallen? Het lukt me niet om dit te begrijpen. Zorgen zijn begrijpelijk. Voor ons kerkverband bidden is goed. Het gesprek aangaan is goed. Maar dit? Nee, dit is niet goed.
Ik zou nu een hele reeks aan opmerkingen kunnen gaan opsommen over de Hersteld Hervormde Kerk (HHK). Wat ik vind van sommige standpunten. Maar dat ga ik niet doen. Dat wil ik helemaal niet doen. Waarom niet? Ten eerste omdat het niet de kern van het Evangelie raakt. Maar ook omdat de HHK bestaat uit broers en zussen van mij, van ons. Verbonden door dat ene Fundament: Jezus Christus. Die broers en zussen wil ik niet afvallen. Zij zijn mij lief.
Ook u bent een broer van mij! Terwijl ik dit opschrijf voel ik direct de pijn. Want ga je zo als broers met elkaar om? Mijn broer (in familieverband) denkt over veel dingen die in onze kerken spelen anders dan ik. Hij is met zijn gezin vorig jaar overgegaan naar de CGK. Een keuze die ik respecteer. Hij had ook moeite met bepaalde ontwikkelingen. Maar wij hebben daar wel goede gesprekken over. Met wederzijds respect, liefdevol, zonder oordeel. Gesprekken langs de lat van 1 Korinthe 13.
Al zou ik de talen van de mensen en van de engelen spreken, maar ik had de liefde niet, dan zou ik klinkend koper of een schallende cimbaal zijn geworden. En al zou ik de gave van de profetie hebben en alle geheimenissen weten en alle kennis bezitten, en al zou ik al het geloof hebben zodat ik bergen zou verzetten, maar ik had de liefde niet, dan was ik niets. En al zou ik al mijn bezittingen uitdelen tot levensonderhoud van de armen, en al zou ik mijn lichaam overgeven om verbrand te worden, maar ik had de liefde niet, het baatte mij niets. De liefde is geduldig, zij is vriendelijk, de liefde is niet jaloers, de liefde pronkt niet, zij doet niet gewichtig, zij handelt niet ongepast, zij zoekt niet haar eigen belang, zij wordt niet verbitterd, zij denkt geen kwaad, zij verblijdt zich niet over de ongerechtigheid, maar verheugt zich over de waarheid, zij bedekt alle dingen, zij gelooft alle dingen, zij hoopt alle dingen, zij verdraagt alle dingen. De liefde vergaat nooit. Wat dan profetieën betreft, zij zullen tenietgedaan worden, wat talen betreft, zij zullen ophouden, wat kennis betreft, zij zal tenietgedaan worden. Want wij kennen ten dele en wij profeteren ten dele, maar wanneer het volmaakte zal gekomen zijn, zal wat ten dele is, tenietgedaan worden. Toen ik een kind was, sprak ik als een kind, dacht ik als een kind, overlegde ik als een kind, maar nu ik een man geworden ben, heb ik het kinderlijke tenietgedaan. Nu immers kijken wij door middel van een spiegel in een raadsel, maar dan zullen wij zien van aangezicht tot aangezicht. Nu ken ik ten dele, maar dan zal ik kennen, zoals ik zelf gekend ben. En nu blijven geloof, hoop en liefde, deze drie, maar de meeste van deze is de liefde. (HSV)
Liefde die ik zo mis in uw column. Hoe komt het effect van dit soort openbare discussies over op niet-gelovigen? Verdeeldheid op deze manier etaleren brengt ons niet verder. We zouden op het punt van discussie en verdeeldheid wel wat kunnen leren van de Joden, waarmee wij toch een gezamenlijke oorsprong hebben. Zij gingen (en gaan) volgens mij heel wat meer ontspannen om met teksten in de Thora, die voor meerdere interpretaties vatbaar zijn.
U hebt een overtuiging. Dat mag. Maar dominee, en nu gebruik ik woorden die CGK-predikant Bert Loonstra ooit sprak, pas op dat u uw eigen mening niet verabsoluteerd. Stel uw eigen opvattingen niet gelijk aan de Bijbel zelf. Dat doen wij ook niet.
Omdat ik u aanspreek op uw publieke bijdrage, zou u mij kunnen tegenwerpen dat ik dit schrijven ook publiek doe. Maar uw column vraagt om publieke tegenspraak. Dit is dan ook mijn eerste en gelijk mijn laatste publieke reactie. Een vervolggesprek zou ik graag buiten de publieke ruimte voeren.
Laten we toch samen op weg gaan!