Holle en misleidende theorieën?

Holle en misleidende theorieën?

Laatst vroeg iemand mij wanneer ik weer eens wat ging schrijven. “Je schrijft zulke mooie stukjes.” Altijd leuk, zo’n compliment. Maar, al eerder vertelde ik dat het schrijven bij mij zo werkt dat ik het niet doe om het schrijven zelf. Vraag mij een wekelijks stukje te schrijven met een deadline en ik verzeker je, gaat niet werken. Ik heb inspiratie nodig en het moet wel ergens over gaan.

Je zou dan denken dat er in de afgelopen tijd reden genoeg was voor het schrijven. Ja, ik heb wel het een en ander geschreven, maar ik wilde niet meedoen in een eindeloze strijd van standpunten. De afgelopen twee jaar heeft in veel mensen het beste naar boven gehaald en tegelijk ook het slechtste. En niet altijd bij dezelfde personen.

Stellige standpunten. Steeds meer ontwikkel ik een aversie daartegen. Dat levert soms ook spanning op bij mezelf. Want hoe zit het dan met m’n geloof? Is dat niet voor een belangrijk deel gebaseerd op standpunten? Door voortschrijdend inzicht, een dagelijks gebedspunt voor mezelf, leer ik steeds meer dat het zo niet werkt in het geloof. Een leerling zijn van Jezus betekent helemaal niet dat we een lijst met standpunten moeten hanteren, die we te verdedigen hebben.

Veel Christenen hebben er een handje van om stelligheden te roepen aan de hand van Bijbelteksten. Maar losse Bijbelteksten kun je makkelijk (ja, ook onbewust) misbruiken voor je eigen gelijk. Neem deze:

Wees op uw hoede en laat u niet meeslepen door holle en misleidende theorieën die op menselijke tradities zijn gebaseerd en zich richten op de machten van de wereld en niet op Christus. Want in hem is de goddelijke volheid lichamelijk aanwezig, en omdat u één bent met hem, het hoofd van alle machten en krachten, bent ook u van die volheid vervuld. (Kolossenzen 2: 8-10, NBV)

Ik had deze tekst laatst bijna gebruikt om een stukje te schrijven over complotdenken. Totdat ik ontdekte dat dezelfde tekst ook net zo goed bruikbaar is om complotgedachten te bekrachtigen. Ja, het zit dus ook in mij om Bijbelteksten te misbruiken voor mijn gelijk… Ik ging dus bijna in de fout. Wilde bijna gaan doen waartegen ik nu ageer.

Het punt wat ik wil maken is dit. Laten we stoppen met het te pas en te onpas misbruiken van Bijbelteksten voor ons eigen gelijk. Want daar dienen we onze naasten niet mee en God al helemaal niet. En zei Jezus niet dat we onze naasten lief moeten hebben? De ander belangrijker achten dan onszelf?

Ik wil een voorbeeld noemen. Ik las op verschillende (social) media berichten als: “God wil de QR-code niet, want Hij wil dat je vrij bent.” Zonder oordeel over die QR, vraag ik me oprecht af hoe je dit verband legt. De vrijheid waar God en Jezus over spreken gaat over vrij zijn van zonde en angst. Wat overigens niet wil zeggen dat we niet meer zouden zondigen, maar dat we niet gebonden zijn aan de zonde. Dat gaat over jezelf. Ik heb ook mijn twijfels over die coronapas, maar hoe weten wij nu wat God daarin wel of niet wil? Er is kritiek genoeg te leveren op het overheidsbeleid rond corona. Maar wat weet je over de intenties? Zouden die ook zuiver kunnen zijn, terwijl de uitvoering gebrekkig en vol fouten was?

Volgens mij is er in de geschiedenis iets misgegaan als het gaat om de interpretatie van een kerkelijk leerstuk. En ik denk dat dit meer in ons Calvinistisch denken terecht is gekomen dat we ons realiseren. Het is te vinden in de Heidelbergse Catechismus. Daar staat in ‘Zondag 3’ onder andere:

Maar zijn wij zo verdorven, dat wij helemaal onbekwaam zijn tot iets goeds en uit op elk kwaad? Ja, behalve wanneer wij door de Geest van God opnieuw geboren worden.

Dat kan wantrouwen voeden… Want hieruit zou je kunnen concluderen dat mensen die geen Christen zijn uitsluitend slecht zijn. En ja, onze regering. Dat zijn toch vooral ongelovigen. D666 doet ook mee. D666? Echt, ik heb het veel Christenen zien opschrijven. Het getal van de Antichrist wordt even aan een politieke partij gekoppeld. Het leidt wel lekker de aandacht weg van jezelf. Want zij zijn ‘fout’. Maar als je dan consequent bent, moet je toegeven dat ook jij onbekwaam bent… Oh, nee, wacht even. Jij bent wél opnieuw geboren. Maar is bijvoorbeeld Gert Jan Segers van de ChristenUnie dat dan niet? Nee, want die heult met D666. Het is hemeltergend wat politici over zich heen krijgen uit de mond, of beter gezegd het toetsenbord, van Christenen.

Was het niet Jezus zelf die kritischer was op z’n volgelingen en de Schriftgeleerden uit Zijn tijd dan op mensen die buiten die groepen stonden? Laten we toch stoppen met oordelen uit te spreken over anderen en zeker over niet-Christenen.

Het tegendeel van het citaat uit Zondag 3 (b)lijkt vaak waar te zijn. Ongelovigen die goede dingen doen terwijl Christenen elkaar de tent uitvechten om hun standpunten.

Stop toch met God voor het karretje te spannen van jouw standpunten, gebaseerd op je eigen onderbuikgevoel.

Maak ons vrij van de wereld Heer,
Van wat ons betoverd heeft.
Niet gebonden, zoals een slaaf,
In de ban van geld en tijd.
Laat ons zien wat waarde heeft;
Een schat die niet vergaat.
Vrijheid waar Uw kind in leeft,
Onvoorwaardelijk aanvaard!

Maak ons vrij van de zorgen, Heer
Van wat ons gevangen houdt.
Vreugdeloos, onder last gebukt,
Die ons bange hart benauwt.
Laat ons zien dat U ons kent;
De zorgen, onze angst.
Dat U te vertrouwen bent:
Wij zijn veilig in Uw hand!

Maak ons vrij van de boosheid, Heer
Die het vuur van liefde dooft.
Niet verzonken in bitterheid,
Die van vrede ons berooft.
Laat ons zien wat liefde doet,
Die angst en vrees verdrijft.
Liefde die niet dwingend is,
Maar verzoent in kwetsbaarheid.

Maak ons vrij van de wereld, Heer
Van wat onrust geeft, verwart.
Voortgejaagd gaan wij onze weg,
Zonder stilte in ons hart.
Leer ons in uw vrijheid staan,
Door uw Geest geleid.
Vul ons leven, vuur ons aan,
Tot de wereld wordt bevrijd!

(Sela - Gebed om vrijheid)